Clément Jacques-Vossen: De gek, de eenhoorn en de kunstenaar

De middeleeuwen waren nog nooit zo eigentijds! Van populaire tv-series tot fantasiede middeleeuwse verbeelding achtervolgt ons vandaag de dag. Achter de clichés van barbaarsheid en grotesk bijgeloof gaat echter een uitzonderlijke intellectuele en artistieke verfijning schuil: de uitvinding van de polyfonie, bijna hyperrealistische schilderkunst, levendig verlichte glas-in-loodramen, verhalende wandtapijten… Zoveel vormen die de hedendaagse creatie blijven voeden.

Het is in deze geest dat de wereld van Clément Jacques-Vossen. Op het kruispunt van eruditie en verbeelding vindt dekunstenaar motieven uit het verleden opnieuw uit om ze te veranderen in vectoren voor hedendaagse emoties en vragen. Koningen, eenhoorns, ridders, reuzen en groteske figuren bevolken zijn dichte, raadselachtige doeken, bewoond door een theatraliteit die zowel jubelend als verontrustend is. Gevoed door urenlang onderzoek naar middeleeuwse manuscripten, ^19e-eeuwse gravures en de visuele lagen van onze populaire cultuur, componeert hij een verhalende, symbolische en diep vrije schilderkunst, waarin elke scène een enigma fluistert zonder ooit alle sleutels te onthullen.

Dwazen zijn koningen

Voor Clément Jacques-Vossen is schilderkunst niet zomaar een medium, maar een gebied op zich, een innerlijk rijk. Verre van decoratief te zijn, worden de Middeleeuwen een levend materiaal, doordringbaar van onze hedendaagse zorgen: de spanning tussen goed en kwaad, tussen schuld en onschuld, tussen het heilige en het triviale. Zijn werken zijn gebouwd op ambiguïteit, spelen met de codes van de miniatuur, het kermistheater en het fantastische bestiarium…

Met zijn tentoonstelling Le Bal masqué du fol (Het gemaskerde bal van de gekken) keert Clément Jacques-Vossen terug naar Oostende in een gedurfde en voor de hand liggende combinatie met beeldhouwer Carolein Smit. Beiden delen een fascinatie voor kunstgeschiedenis, esoterie, tarot, mythen en vergeten rituelen. Hoewel hun werken formeel verschillend zijn, componeren ze een partituur met twee stemmen: die van een wereld waarin elk masker een waarheid onthult, waarin elke figuur een paradox belichaamt. Het wonderbaarlijke grenst aan het ironische, het groteske aan het elegante. Een blik, een motief, een houding opent een verhaal zonder het af te sluiten. Clément Jacques-Vossen schildert op dezelfde manier als een legende wordt doorgegeven: ruimte latend voor het onvoltooide, het geheim, voor dat wat zich verzet tegen verklaring. Een levendig werk, bewoond en waarnaar verwezen wordt, dat eeuwen met elkaar in dialoog brengt om licht te werpen op de onzekerheden en tekortkomingen van onze tijd.

Foto omslag: Clément Jacques-Vossen © Bart Ramakers