Steeds hoger
Solange Berger
17 March 2025
Na lange tijd beperkt te zijn geweest tot slechts een paar verdiepingen, nemen houten gebouwen nu nieuwe hoogten aan. En sommige records zijn gebroken…
De hoogste houten wolkenkrabber ter wereld staat momenteel aan de rand van een meer in Brumunddal, een klein Noors stadje ongeveer honderd kilometer ten noorden vanOslo. De toren Mjøstårnet, 85,5 meter hoog en volledig gebouwd van hout, heeft achttien verdiepingen en huisvest privéwoningen, kantoorruimte en een hotel.
Een hoogte die ver overtroffen zal worden door het in november 2023 goedgekeurde project voor een toren van 190 meter in Perth, Australië. Het project, dat is ontworpen door het Australische architectenbureau Fraser & Partners en C6 heet naar de locatie op 6 Charles Street, zal vijftig verdiepingen tellen en 190 meter hoog zijn. Het biedt 200 wooneenheden, een ontspannings- en restaurantgedeelte en 500 m² eetbare en bloementuinen op het dak. Voor balken, schrijnwerk, palen en andere elementen zal gelijmd gelamineerdhout (CLT) en gelijmd gelamineerd hout (GLT) worden gebruikt, goed voor 42% van de totale materialen van het project. De ongeveer 24.280 vierkante meter hout die nodig is voor de constructie zal afkomstig zijn van 580 dennenbomen uit duurzame bossen, aldus het kantoor. Voor de constructie is ongeveer 45% minder beton nodig dan voor een traditioneel gebouw van vergelijkbare grootte.
Construite en épicéa issu de forêts durables, la plus haute tour en bois du monde, Mjøstårnet, en Norvège, abrite un hôtel, des bureaux et des appartements. Son ossature en bois lamellé-croisé réduit son empreinte carbone, prouvant que hauteur et durabilité peuvent aller de pair. © Ricardo Foto, Voll Arkitekter
Le gratte-ciel C6 de Perth s’élèvera bientôt sur cinquante étages devenant le plus haut du monde. Sa structure en pin issu de forêts durables nécessitera 580 arbres. © Courtesy of Grange Development
En plus d’être un exploit architectural, il agira comme un puits de carbone, compensant l’empreinte écologique du béton et de l’acier. © Courtesy of Grange Development
347 meter
Anderen zijn van plan om nog hoger te gaan! Sumitomo Forestry is van plan om voor zijn 350e verjaardag een 347 meter hoge houten toren te bouwen in Tokio. Het 70 verdiepingen tellende W350-gebouw zal onderdak bieden aan een hotel, appartementen, kantoren en winkels. De glulam paal-en-balk structuur wordt een gemengde houten en stalen structuur. Voor het project, dat in 2041 klaar moet zijn, wordt 185.000 m³ hout gebruikt.
De eerste bewoonbare houten wolkenkrabber van Europa is gebouwd in de wijk Massena-Bruneseau, een snel ontwikkelend gebied op de grens tussen Parijs en de kades van Ivry-sur-Seine. Ontworpen door het architectenbureau LAN, de Hout omhoogtoren, 50 meter hoog en zeventien verdiepingen hoog, bestaat uit een commerciële basis, 132 woningen en gemeenschappelijke ruimten voor bewoners, allemaal verbonden door een loopbrug.
Avec ses cinquante mètres de hauteur, la tour parisienne Wood Up est l’un des premiers exemples de bâtiment vertical à structure bois en Europe. © Julien Lanoo pour LAN
© Julien Lanoo pour LAN
Wat is de limiet?
In Antwerpen wordt de eerste houten wolkenkrabber van België gebouwd, met een hybride structuur van staal, beton en hout. De woontoren is ontworpen doorde Japanse architect Shigeru Ban, in samenwerking met Bureau Bouwtechniek, voor projectontwikkelaar Triple Living. Nieuw Zuid wordt 80 meter hoog en telt vijfentwintig verdiepingen. Er komt een gebouw van zes verdiepingen bij. Het hele complex zal 295 nieuwe woningen opleveren. De oplevering staat gepland voor medio 2026.
La construction et l’entretien des bâtiments représentent 40 % de la consommation énergétique mondiale et un tiers des émissions de gaz à effet de serre. Cela explique l’essor récent du bois, plus respectueux de l’environnement. © Triple Living
La tour Brunfaut, située à Molenbeek-Saint-Jean, offre une réponse urbaine complète et de qualité, avec maintien de la structure existante et adjonction d’un système constructif ingénieux. © Dethier Architecture
Andere interessante stedelijke projecten zijn de restauratie van de Brunfaut-toren, die een prijs won bij de recente Belgian Timber Awards 2024. “Dit gebouw is interessant omdat hout zijn voordelen op het gebied van lichtheid, sterkte en thermische en structurele prestaties volledig tot uiting heeft kunnen brengen. Het zou waarschijnlijk niet mogelijk zijn geweest om vijf verdiepingen aan deze toren toe te voegen als hout niet had bestaan,” merkt Hugues Frère op, directeur van Hout Info Bois.
Considéré comme le matériau de construction du futur, le CLT est une formule hybride qui sera utilisée par l’architecte japonais Shigeru Ban pour la tour Nieuw Zuid dans le quartier résidentiel durable d’Anvers. © Triple Living
En op de vraag naar de grenzen van houtbouw antwoordt hij: “Wat zijn de grenzen van betonbouw? Die zijn er niet echt, maar op een bepaald moment is overdaad minder in het belang van het materiaal dan van het ego van de eigenaar of van zijn portemonnee… Het is belangrijk om veel in hout te bouwen, maar niet noodzakelijk heel groot. Alle gebouwen in België kunnen vandaag in hout gebouwd worden. Om technische of praktische redenen kan hout worden gecombineerd met andere materialen.
La tour d’habitation de 80 mètres de haut, un projet du promoteur immobilier Triple Living, sera érigée en vingt-quatre mois par la société belge WoodShapers. © Triple Living
Hout, een weinig bekende troef
Ondanks de vele voordelen is hout slechts goed voor 10% van de woningbouw in België. Hugues Frère, directeur van Hout Info Bois, het nationaal centrum voor technische informatie over hout en zijn toepassingen, geeft een update.
L’Éventail – Waarom bouwen met hout?
Hugues Frère – Een houten constructie kan gemakkelijk voldoen aan de energie-eisen, bijvoorbeeld op het gebied van isolatie. Het is in wezen een geprefabriceerde constructie, wat betekent dat het niet onderhevig is aan de grillen van het weer tijdens de bouwfase, en het is snel te bouwen, wat periodes van dubbele huur vermijdt of verkort. Om deze redenen, maar ook om milieuredenen, bouwen Belgen graag met hout. Maar dit zou nog meer het geval kunnen – en moeten – zijn. Bovendien is de kwaliteit van houtbouw in België vrij uitzonderlijk. Zelfs in vergelijking met buurlanden of landen met een traditie in houtbouw, zoals Canada of de Scandinavische landen.
– Hoe ontwikkelt de houtbouwmarkt zich in België?
– De residentiële houtmarkt stagneert. Het aantal nieuwe particuliere eengezinswoningen in hout bedraagt ongeveer 2.200 tot 2.500 eenheden per jaar, op een totaal (alle materialen samen) van ongeveer 25.000 eenheden. Dit is moeilijk te begrijpen, want de bezorgdheid over het milieu is reëel. Veel huishoudens willen de opwarming van de aarde tegengaan. Een manier om dit te doen is door simpelweg hout te gebruiken. Toch wordt deze wens niet weerspiegeld in een proactieve beslissing om met hout te bouwen. Hout is het enige materiaal dat eeuwig hernieuwbaar, natuurlijk, recyclebaar en herbruikbaar is en dat de atmosferische koolstof opslaat die de boom tijdens zijn groei heeft verzameld.
– We zien zelfs een vertraging…
– Ik heb nog geen details, maar ik voel wel een vertraging. Het afgelopen jaar hebben we een aanzienlijke vertraging gezien in de bouw in het algemeen. Dit heeft te maken met de stijging van de rente en de stijging van de prijzen van bouwmaterialen, die tijdens de Covid-periode enorm zijn gestegen. Hout is geen uitzondering; het heeft deze trend ingezet en gevolgd. Aan de andere kant is hout een van de weinige materialen die is teruggevallen tot prijzen die gelijk zijn aan of zelfs lager zijn dan het niveau van voor de Covid-periode.
– Welke houtsoorten gebruiken we voornamelijk?
– Dit zijn voornamelijk naaldhoutsoorten (spar, grove den, douglasspar, lariks). Ze bieden de beste verhouding tussen prijs en mechanische eigenschappen. Het zijn ook snelgroeiende bomen (70 jaar in vergelijking met 200 tot 250 jaar voor hardhout zoals eik of beuk) en ze zijn van nature erg recht. Daardoor leveren ze goede zaagprestaties.
– Is het lokaal hout?
– Ja, maar de definitie van lokaal is erg relatief. België kan de helft van het hout leveren dat we verbruiken. We kunnen niet zonder import. Maar import blijft lokaal op wereldschaal, omdat het Europees is. In feite komt het meeste hout dat we gebruiken (bijna 90%) uit Europa, waar bossen nog nooit zo overvloedig zijn geweest en gestaag groeien. Op wereldschaal heeft onze consumptie dus geen effect op de ontbossing, die vooral plaatsvindt in de tropen, en om verschillende redenen: de bevolkingsgroei, de behoefte aan land, de wijdverspreide slash-and-burn-techniek, de behoefte aan hout voor kookvuren, enz. In Wallonië, en binnenkort ook in Vlaanderen, bestaat er zelfs een label “lokaal hout”, dat garandeert dat het hout geoogst en verwerkt is binnen een straal van maximaal 200 kilometer. Dit label stimuleert lokale tewerkstelling, korte bevoorradingsketens en lokale grondstoffen.
Vous aimerez peut-être
Publicité
Publicité
