Wedergeboorte van een slapende schoonheid

De huidige eigenaar ontdekte dat het pand te koop stond op de immoweb.be. Zijn oog viel op de foto van de met marmer beklede badkamer. Voordien had hij nooit de elegante gevel van het huis opgemerkt, dat ernaast ligt, begraven in de vegetatie en verborgen achter een dennenboom. In eerste instantie bezocht hij het uit nieuwsgierigheid. Maar vanaf de eerste keer vond hij het een aangename plek en hield hij van de tuin. Toen hij de deur achter zich dichttrok, waardeerde hij de stilte en de mooie proporties van de ruimte, die niet was veranderd sinds de eerste eigenaar er woonde. Later kon de koper hem opsporen: hij was Frans Penners, een industrieel die samen met Leon Ritzen het bedrijf Ritzen & Penners had opgericht, dat gespecialiseerd was in draadloze radiotoestellen. Het huis, oorspronkelijk een eengezinswoning, had achtereenvolgens een kapsalon, de kantoren van de Amerikaanse ambassade en een computerbedrijf gehuisvest… Op nr. 49 stond een andere woning, ontworpen door dezelfde architect Paul Aernaut, in opdracht van Leon Ritzen…

Een nieuw gezicht

Na de aankoop in 2012 werd de renovatie toevertrouwd aan architect Grégory Hye van hetatelier Arcanne. Het pand was niet duur voor de omgeving, maar de restauratie vergde een grote investering en het was moeilijk om de bank te overtuigen. De werkzaamheden vorderden geleidelijk, te beginnen met de gevel en de poort, om ervoor te zorgen dat ze perfect pasten in de stadsvernieuwing van de Auguste Reyerslaan. De geklasseerde voorgevel wordt verlevendigd door een spel van uitsteeksels en uitsparingen, met een arduinen benedenverdieping. De stalen kozijnen, gestript en behandeld, zijn opnieuw geschilderd in een zacht aquagroen dat past bij de vegetatie. Het bakstenen pad naar de voordeur is gerestaureerd. De originele poort is volledig gerestaureerd doorde Brusselse ijzerwerker Denis Romainville.

Nauwkeurige specificaties

Tussen de verschillende fasen van het project waren er een aantal pauzes om energie te besparen, omdat er veel moest worden afgewerkt. Alle elektriciteit, plafonds, schilderwerk en een deel van de verwarming moesten opnieuw worden gedaan. De basisvolumes van het interieur werden benadrukt, net als de decoratieve aspecten, de open haarden, de houten vloeren en het parket, de glazen deuren en het geschilderde glas, het trappenhuis… De treden, oorspronkelijk geschilderd en vervolgens gestript in de jaren 1970-1980 door de vorige eigenaars, kregen een groene patina geïnspireerd op het algemene kleurenpalet van het huis. De eiken- en sparrenhoutsoorten worden geharmoniseerd door de kleur, die de monolithische volumes een nieuwe vorm geeft en ze een lichtere, meer grafische vormgeving geeft. De originele radiatorbekleding is bedekt met een plaat Portoro marmer. De badkamer heeft zijn originele marmer behouden. Sommige vloertegels zijn gerepareerd. De wandtegels zijn verstevigd met nietjes. De bronzen verf in het bovenste deel van de nis van het bad is vergelijkbaar met een kleur die vroeger in het huis werd gebruikt.

Keuken en bijgebouwen

Het werk aan de natte ruimtes werd toevertrouwd aan Eau-Courant, een in Brussel gevestigd bedrijf, en overal werd bijzondere aandacht besteed aan details. Het huis heeft zijn oorspronkelijke ziel behouden, maar is gemoderniseerd en aangepast aan een modernere levensstijl. Terwijl de marmeren badkamer met bad op de eerste verdieping slechts licht gerestaureerd is, is er op de tweede verdieping een andere badkamer gemaakt, deze is eigentijds, met een inloopdouche. Op de eerste verdieping is een inbouwkeuken geïnstalleerd. Deze is uitgerust met een heruitvoering van de Cubex-units die zijn ontwikkeld door architect Louis-Herman De Koninck. De Cubex-elementen – model C30 – zijn verrijkt met een zwart granieten werkblad en dressoir.

Op de begane grond zijn de oorspronkelijke bijkeuken en keuken omgebouwd tot een ontmoetingsruimte, met de toevoeging van een nieuwe kitchenette. De kubistische kitchenette is ontworpen door architect Grégory Hye. Het bestaat uit een hangende metalen structuur die zwart is geschilderd en die met laminaat beklede meerlaagse eenheden ondersteunt. Het is geplaatst voor de oorspronkelijke kastjes, waarvan de binnenkant is vernieuwd en opnieuw zwart geschilderd. Aan de rechterkant bevond zich vroeger een oude goederenlift.

Chromatische sferen

Een grafische zwart-wit look overheerst in de technische ruimtes, zoals de keuken, waarvan de kleuren die van de historische badkamer weerspiegelen. Aan de andere kant is er gekozen voor een subtiel monochroom blauw en groen voor de woonkamers en de nieuwe badkamer, die is uitgerust met een op maat gemaakt badmeubel ontworpen door Grégory Hye en gemaakt doorambachtelijk ijzerhandelaar Denis Romainville. De parketvloeren, die in goede staat zijn, werden geschuurd en beschermd met een wasolie nadat enkele defecte elementen waren gerepareerd,“legt Grégory uit. De muren in de slaapkamer werden geschilderd in een reeks tinten die de originele kleuren weerspiegelen. Sommige deuren werden bedekt met een bronzen verf die erg lijkt op de verf die vroeger werd gebruikt. Het gebeitste houtwerk in het trappenhuis heeft de groene tinten teruggekregen die deel uitmaakten van de oorspronkelijke kleuren.”

Hedendaagse decoratie

Het meubilair bestaat uit een aantal eclectische stukken, vaak tweedehands. In de woonkamer vormen in Duitsland opgegraven meubels de omlijsting van een Pedrera salontafel, gebaseerd op het originele ontwerp van Barba Corsini (1955), opnieuw uitgegeven door Gubi. Boven een kleine glazen bar hangen modellen en inspiratieproeven voor toekomstige wandtapijten van het Nederlandse ontwerpduo Studio KRJST. In de eetkamer staan een B40 enfilade van ontwerper Dieter Waeckerlin, uitgegeven door Behr in 1950, en een familietafel uit de jaren 1970, vergezeld van vintage stoelen. De originele Skaï (kunstleer) is vervangen door leer. Voor het raam is de oude Bauhaus bank met metalen frame gerestaureerd. Aan de muur hangt een schilderij van Nathalie Di Marino (van Art22 Gallery). De meubels en objecten vormen samen een panorama van moderniteit.

Een tuin in de stad

De laatste fase van het werk was gewijd aan de tuin en de achtergevel. De van oorsprong wilde tuin werd volledig herbeplant met een mix van groenblijvende en bladverliezende planten om een groene omgeving te creëren die het terrein beschermt tegen indiscreties van de buren: clematis armandii, olijfbomen, Japanse esdoorn, boswilg en treurberk zorgen voor een mix van veranderlijk gebladerte.

Zou je het weer doen? Het onmiddellijke antwoord van de eigenaar is ja! “Het was een zeer complete ervaring, die persoonlijk en professioneel plezier combineerde. Door dit huis te renoveren, ben ik een bewustmakingsbeweging gestart in mijn buurt. Het stelde me in staat om mezelf onder te dompelen in mijn erfgoed en om te interageren met de gemeenschap. Als beloning voor al mijn inspanningen won het huis in 2018 de Erfgoedprijs Schaarbeek,” voegt hij eraan toe.

Foto’s: © Christoph Theurer