België, land van eenhoorns?

Le terme de “licorne” désigne une start-up non cotée en bourse et valorisée à plus d’un milliard de dollars. Née dans la Silicon Valley, cette appellation souligne le caractère exceptionnel de ces entreprises, à la fois rares et porteuses d’un fort potentiel d’impact économique et technologique. Pendant longtemps, la Belgique n’en a compté aucune dans son bréviaire d’entreprise. Aujourd’hui, avec cinq licornes actives et plusieurs “soonicornes” (des licornes en devenir) en embuscade, elle rattrape son retard et s’impose dans le paysage européen.

Cinq géants nés dans un petit pays

Parmi les cinq licornes que compte aujourd’hui la Belgique, Collibra occupe une place historique. Créée en 2008 à Bruxelles comme spin-off de la Vrije Universiteit Brussel et première licorne belge, l’entreprise s’est hissée au rang de leader mondial de la gestion des données. Sa plateforme est utilisée par des institutions de premier plan telles que Toyota, L’Oréal ou le Département de la Défense des États-Unis (DOD). Sa valorisation actuelle atteint 5,25 milliards de dollars.

Autre fleuron technologique, Odoo voit le jour à Louvain-la-Neuve, en 2002, sous l’impulsion de l’emblématique Fabien Pinckaers (qui a récemment multiplié les sorties médiatiques remarquées). L’entreprise a su s’imposer comme une alternative open-source face aux géants de l’ERP (Enterprise Resource Planning) – dont SAP en ligne de mire – avec une suite d’applications utilisée par plus de 13 millions de PME dans le monde. Portée par une croissance annuelle de 40 %, un chiffre d’affaires de 282 millions d’euros en 2023 et une levée de 500 millions d’euros, Odoo, la plus célèbre des licornes belges, atteint aujourd’hui une valorisation de 7 milliards d’euros.

La scène gantoise est, elle aussi, bien représentée avec Deliverect, fondée en 2018. La start-up s’est spécialisée dans l’automatisation des commandes pour la restauration, en connectant les plateformes de livraison aux systèmes de caisse. En 2022, elle franchit le seuil du milliard de dollars après une levée de 130 millions d’euros. Elle traite aujourd’hui plus de 1,5 million de commandes par semaine, réparties dans de nombreux pays.

Team.blue, pour sa part, est née de la fusion en 2019 de plusieurs groupes d’hébergement web européens orchestrée par Jonas Dhaenens. Présente dans vingt-deux pays et forte de plus de 3000 collaborateurs, l’entreprise propose un large éventail de solutions numériques pour les PME, allant de l’e-commerce à la cybersécurité. Sa valorisation s’élève aujourd’hui à 4,8 milliards d’euros.

Eindelijk, Lighthouse Intelligentiewerd in 2012 opgericht in Gent. Het bedrijf is gespecialiseerd inbusiness intelligence voor de hotelsector en haalde in 2024 370 miljoen dollar op om zijn wereldwijde expansie te ondersteunen. Het platform verwerkt dagelijks meer dan 140 terabytes aan gegevens voor 70.000 etablissementen in 185 landen.

Belgische innovatie stopt niet bij eenhoorns

Verschillende scale-ups ontpoppen zich als rijzende sterren. Robovision, in Gent, democratiseertkunstmatige intelligentie(AI) in machine vision. TechWolfontwikkelt een technologie voor het in kaart brengen van vaardigheden die door grote internationale groepen wordt gebruikt.

Spelers als Trustup (vakmensen verbinden met klanten), Paleo (alternatieve eiwitten), Greenomy (duurzame fintech) en Aikido Security(developer-first cybersecurity) voeden een rijke voedingsbodem. In 2025 werd in de eerste helft van het jaar meer dan 378 miljoen dollar opgehaald. Imec-istart, IMEC’s business accelerator gevestigd in de Grand Poste in Luik en onlangs uitgeroepen tot beste universitaire accelerator ter wereld door UBI Global, heeft 340 start-ups in zijn ecosysteem.

Een gestructureerd maar ongelijk ecosysteem

Het succes van België is gebaseerd op een aantal troeven: toonaangevende universiteiten (KU Leuven, UCLouvain), onderzoekscentra zoals IMEC (micro-elektronica) en VIB (biotechnologie), hooggekwalificeerde, meertalige arbeidskrachten en een dicht netwerk van incubatoren.

België doet ook mee aanAI, met 70% van de investeringen in technologie op dit gebied. Biotech blijft een andere strategische pijler: de “Health & Biotech Valley” (het biofarmaceutische en biotechnologische ecosysteem van België) brengt meer dan 600 bedrijven samen en mobiliseert meer dan 5 miljard euro in onderzoek en ontwikkeling. In 2024 haalde de Belgische technologische start-up in totaal €1,43 miljard op, een record.

Hardnekkige uitdagingen, assertieve ambities

Ondanks deze levendigheid blijven er zwakke punten: een tekort aan talent belemmert de groei van 51% van de start-ups. Er zijn duidelijke regionale verschillen: 74% van de investeringen vindt plaats in Vlaanderen, tegenover 13% in Wallonië en 11% in Brussel. Toegang tot financiering in de groeifase blijft een spanningsveld.

Maar het momentum is er. Met een volwassen ondernemersstructuur, een generatie oprichters die opnieuw investeren en een duidelijke ambitie om een fabriek van unicorns te worden, zet België zijn koers uit.

Illustratie omslag: © DR